Voor scholen die burgerschapsvorming serieus nemen
Burgerschap is onmisbaar voor leerlingen en voor de samenleving. Adequaat burgerschapsonderwijs is daarbij belangrijker dan ooit. Toch hebben sommige scholen hun burgerschapsonderwijs onvoldoende op orde. Veel scholen kregen een herstelopdracht voor burgerschap. Het ontbreekt vaak aan concrete leerdoelen of aan een samenhangend curriculum. Dat schrijft de Inspectie van het Onderwijs op basis van de bevindingen in de Staat van het Onderwijs 2025.
Burgerschap begint bij wereldoriëntatie
Wil je als school goed burgerschapsonderwijs geven, dan is het een goed idee om burgerschap volledig te integreren in je lesmethode wereldoriëntatie. Met Code D geef je doelgericht en gestructureerd vorm aan burgerschapsonderwijs, als vast onderdeel van je bestaande lessen.
Burgerschap en wereldoriëntatie vormen namelijk een logisch en krachtig duo. Pas wanneer je iets van de wereld om je heen begrijpt, kun je je betrokken voelen en een mening vormen. Daarom is burgerschap volledig geïntegreerd in Code D. Hoe dat eruitziet? Dat lees je hier.
Elk thema een burgerschapsles
Elke vijfde les van een thema is een burgerschapsles. In deze les verbinden de leerlingen de lesstof uit het thema met de huidige samenleving en hun eigen wereld.
Dankzij de doorgaande leerlijn vaardigheden van Code D oefenen ze bij ieder thema met kritisch denken, argumenteren en overleggen, in verschillende werkvormen. Experts van onder andere het COC, platform INC en de Anne Frank Stichting gaven advies en lazen mee. Wat dacht je van vraagstukken als:
- Schoolregels voor gezond eten: goed of niet?
- Wat is typisch Nederlands?
- Burgerlijke ongehoorzaamheid: hoever mag je gaan?
- Welvaart of welzijn?
- Minder grondstoffen gebruiken, maar hoe?
- Een wijk voor iedereen?
- Wat zijn vooroordelen en wat kun je ertegen doen?
- Hierover is wel/niet nagedacht – over wetenschappelijk onderzoek
- Gelijke rechten … dat gaat meestal niet vanzelf
- Prinsjesdag: wat als jij de baas was over de portemonnee?
Een stap verder in burgerschapsvorming
Maar er is meer. Burgerschap krijgt niet alleen in de vijfde les van ieder thema een prominente plek, maar komt in iedere les aan bod. Dat is natuurlijk inherent aan wereldoriëntatie, maar dankzij de themakeuzes en de prikkelende kijk- en denkopdrachten, die de leerlingen echt aanzetten tot nadenken, bieden de lessen van Code D net dat beetje extra burgerschap.
Onderwerpen burgerschapsvorming
Doordat burgerschapsvorming een compleet en vast onderdeel van de methode vormt – geheel volgens de nieuwe kerndoelen die vanaf 2025 verplicht zijn – hoef je er niets extra’s voor te organiseren. Een kleine greep uit de onderwerpen voor groep 5 t/m 8:
Wereldoorlog in Nederland:
een van de lessen in dit thema gaat over goed of fout. De leerlingen worden zich bewust van standplaatsgebondenheid en ontdekken dat ze met de kennis van nu misschien andere keuzes gemaakt zouden hebben dan mensen vroeger.
Wel/Niet te geloven:
dit thema behandelt de twee grootste religies ter wereld, het christendom en de islam, en daarnaast het boeddhisme, hindoeïsme en jodendom. De leerlingen gaan hierbij niet op zoek naar de verschillen, maar juist naar wat ons verbindt.
Europa wil meer:
Indonesië, Suriname, maar ook eilanden als Curaçao en Sint-Maarten waren ooit kolonies van Nederland. In dit thema ontdekken de leerlingen hoe deze voormalige kolonies er nu uitzien en welke gevolgen de kolonisatie heeft gehad.
Wetenschappers en kennis:
de leerlingen ontdekken in dit thema het belang van gedegen wetenschappelijk onderzoek. Maar ook het nut van bizarre onderzoeken, zoals: maak je betere beslissingen met een volle blaas? (spoiler: ja!)
Van baby tot volwassene:
uiteraard gaat dit thema over groei en ontwikkeling, maar de leerlingen denken ook na over gender en sekse.
Meer lezen over burgerschap in Code D?
Ontvang het gratis whitepaper ‘Wereldoriëntatie en burgerschapsvorming’ in je mailbox.
