Voldoet Taaljacht aan de nieuwe generatie kerndoelen? Jazeker!

We krijgen soms de vraag van (toekomstige) gebruikers van onze taalmethode Taaljacht of de methode voldoet aan de nieuwe kerndoelen. Een terechte en belangrijke vraag. We kunnen je geruststellen, we kunnen met zekerheid zeggen dat Taaljacht volledig voldoet aan de conceptkerndoelen die SLO in september 2023 heeft uitgebracht. En we gaan ervan uit dat we dit ook kunnen blijven zeggen als de definitieve doelen zijn vastgesteld.

Wat is de status van de nieuwe kerndoelen?

In september 2023 heeft SLO conceptkerndoelen Nederlands en rekenen en wiskunde opgeleverd. De nieuwe conceptdoelen hebben een indeling die recht doet aan de huidige ontwikkelingen van het taalonderwijs. Vanuit Taaljacht zijn we er heel blij mee. Op dit moment buigen leraren, schoolleiders en andere onderwijsprofessionals zich hierover. Waarna de concepten definitief worden vastgesteld en het wetgevingstraject ingaat (zie website van SLO voor een actueel overzicht).

Highlights uit de nieuwe conceptkerndoelen

Voor we naar de kerndoelen en hun indeling gaan, even een paar ‘highlights’ die in de nieuwe kerndoelen worden benadrukt. En hoe die in Taaljacht zijn verweven.

Samenhang

Taalvaardigheden worden niet los van elkaar verworven maar in samenhang met andere vaardigheden. Dat wisten we natuurlijk al lang, maar nu ligt er in de kerndoelen een duidelijker accent op.

In Taaljacht staat samenhang centraal. Bij schrijven bijvoorbeeld lezen de leerlingen zich in, ze overleggen met medeleerlingen, ze gaan op onderzoek uit en interviewen deskundigen, ze schrijven een eerste, tweede versie en stellen hun product bij. Nadruk komt te liggen op het proces in plaats van op product, formatieve toetsing is belangrijk.

Taal leren is een sociaal proces

Door interactie met anderen worden je ideeën aangescherpt, veranderd, verhard, genuanceerd (alle opties zijn mogelijk). Het is achteraf (als je je hebt geuit – uitgesproken, geschreven, getekend of hoe dan ook) niet meer na te gaan welke impact de interactie heeft gehad. In ieder geval: het is nu van jou.

In Taaljacht is het accent op leren als een sociaal proces evident. Peer feedback is belangrijk; het werken met coöperatieve werkvormen van Kagan komt in alle blokken voor.

Taal leren en leren over taal

In de vorige kerndoelen lag sterk de nadruk op de ontwikkeling van taalvaardigheden van leerlingen. Nu wordt daarnaast ook kennis over taal benadrukt.

In Taaljacht liggen alle thema’s op het gebied van taal. Zo leren de leerlingen taal gebruiken én doen ze tegelijkertijd kennis op over allerlei belangrijke aspecten van taal.

Indeling domeinen september 2023

Graag geven we je ook een overzicht van hoe de hoofdindeling is van de domeinen en subdomeinen. En de aanpak hiervan in Taaljacht. Er zijn twee overstijgende kerndoelen die gaan over de inrichting van een rijke taal- en leesomgeving voor alle leerlingen en het stimuleren van de taalontwikkeling van de leerling in andere leergebieden. Daarnaast delen de ontwerpers de kerndoelen in drie domeinen in, elk met twee subdomeinen.

A. Communicatie – taalvaardigheid; interactie

Bij taalvaardigheid gaat het om ‘het geheel aan kennis, vaardigheden en houdingen dat nodig is om geschreven, gesproken en multimediale teksten te begrijpen, waarderen, evalueren en produceren’. Bij het subdomein interactie worden de gespreksvaardigheden beschreven. In Taaljacht komen beide subdomeinen in alle blokken in onderlinge samenhang en in samenhang met de inhoud aan de orde.

B. Taal – taal als systeem; taal en individu & maatschappij

Het gaat hier om kennis over de vorm van taal, maar vooral ook om de vraag hoe kennis over betekenis en context bijdraagt aan het gebruiken van taal, dat is wat vaak taalbeschouwing in ruimere zin wordt genoemd. In Taaljacht Spelling en Grammatica staat vooral de vorm van taal centraal, in Taaljacht Taal wordt ingezet op de toepassing van deze kennis en op het beschouwen van de betekenis en de maatschappelijke context van taal.

C. Literatuur – literatuur als systeem; literatuur en individu & maatschappij

Liefst vier van de twintig conceptkerndoelen gaan over literatuur. Prenger en Pleumeekers (2023) geven aan: ‘In het subdomein Literatuur als systeem doen leerlingen kennis op die nodig is om literaire teksten te kunnen begrijpen en leren ze relevante begrippen om over literatuur te kunnen denken en praten. Ze leren eigenschappen van teksten te onderscheiden op grond waarvan literaire teksten getypeerd kunnen worden.

In het subdomein Literatuur en individu & maatschappij doen leerlingen kennis op over wat literatuur voor henzelf en in de wereld betekent, en hoe literatuur bijdraagt aan hun persoonlijke ontwikkeling’.
In Taaljacht besteden we veel aandacht aan jeugdliteratuur. Een verhaal of een gedicht, een toneeltekst tillen je op, je kunt naar een andere tijd, andere persoon, andere gebeurtenissen, andere plaats en daardoor ontstaat er een samenspel tussen het verhaal en je dagelijkse leven.

Hoe de kerndoelen in Taaljacht zijn verwerkt

Ook hebben we Taaljacht naast alle de conceptkerndoelen gelegd als een soort voorlopige verantwoording. Klik hier om naar het overzicht te gaan. Als de kerndoelen definitief zijn, zullen we uitvoeriger laten zien hoe de kerndoelen in Taaljacht tot hun recht komen, met tal van voorbeelden.

Meer weten over onze taalmethode? Lees hier meer over de inhoud en didactiek van Taaljacht.