5 Tips om het verbonden schrift te lezen

Door Marion van der Meulen, auteur Pennenstreken

Regelmatig krijgen we van scholen de vraag hoe zij ervoor kunnen zorgen dat leerlingen die het blokschrift leren schrijven toch het geschreven handschrift van bijvoorbeeld hun ouders of grootouders kunnen lezen. Het klopt dat leerlingen die het blokschrift aanleren, moeite kunnen hebben met het lezen van het verbonden schrift. Dit komt omdat het verbonden schrift afwijkende lettervormen heeft ten opzichte van de leesletters die zij dagelijks om zich heen zien.

Als je erop let, zie je dat in ons dagelijks leven het verbonden schrift steeds minder te zien is. Verbonden letters zien we alleen nog in persoonlijke kaartjes en briefjes van familie en vrienden, bij teksten die ‘gehandletterd’ zijn en af en toe in een reclame-uiting of een logo.

Om de leerlingen te laten wennen aan de schrijfvormen van het verbonden schrift kun je de volgende tips en materialen gebruiken.

Tip 1: leer eerst de blokletters goed aan

Laat de leerlingen pas kennismaken met de lettervormen van het verbonden schrift als zij de blokletters goed geautomatiseerd hebben. Doe dit op zijn vroegst in de tweede helft van jaargroep 4. Maar liefst pas in jaargroep 5.

Tip 2: gebruik de software om blokschrift en verbonden schrift te vergelijken

Nadat de leerlingen een pagina in het schrijfboekje hebben geschreven, kijk je aan het eind van de les samen met hen naar deze pagina in het verbonden schrift. Je opent hiervoor de les die je gegeven heeft, maar nu in het verbonden schrift en klikt op de ‘nakijkpagina’. Je ziet nu de pagina die de leerlingen in het blokschrift geschreven hebben in het verbonden schrift. Bespreek deze pagina met de leerlingen. Laat de woorden en zinnen in het verbonden schrift voorlezen. (Spieken op de eigen geschreven pagina in het blokschrift mag uiteraard …) Bespreek de verschillen tussen het blokschrift dat de leerlingen geschreven hebben en de verbonden letters.

Tip 3: laat leerlingen in de bovenbouw kennismaken en oefenen met het verbonden schrift

Voor de bovenbouw. Tijdens de creativiteitsactiviteiten kun je leerlingen die dat leuk vinden het verbonden schrift aanleren. Gebruik hiervoor de ‘Uitlegkaarten verbonden schrift’ en kopieerbladen uit de map ‘Kopieerblok jaargroep 4’. Met de pagina’s 17 tot en met 37 laat je de leerlingen kennismaken en oefenen met het verbonden schrift. De
letters worden hier in groepjes geoefend: letters die in lettervorm en lettertraject op elkaar lijken, worden samen geoefend.

Tip 4: Hang de letterposter met de verbonden letters op

Hang de letterposter met de verbonden letters een tijdje op in de klas. Bij woorden, zinnen of teksten die de leerlingen in het verbonden schrift tegenkomen, kunnen zij ‘even spieken’ naar de lettervormen van het verbonden schrift.

Tip 5: oefen het omzetten van een zin in verbonden schrift naar blokschrift

Heb je tip 2 al een tijdje uitgevoerd, laat het dan eens toepassen. Laat op het digibord een in verbonden schrift geschreven zin zien. De leerlingen schrijven deze zin over in hun eigen blokschrift en leveren dit in. Aan het eind van de dag bekijk je samen wie het handschrift goed ‘ontcijferd’ hebben.

Nodig de leerlingen uit om van thuis materiaal met verbonden schrift mee te nemen en herhaal deze activiteit gedurende een aantal weken. Zo zullen ze steeds beter worden in het lezen van in verbonden schrift geschreven boodschappen.